احادیث نماز

 » معارف » اخلاق » آداب اسلامی

 چهل حدیث درباره نماز

1- نماز اول وقت

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
اَحَبُّ الْاَعْمالِ اِلَى الله الصَّلاةُ لِوَقْتِها، ثُمَّ بِرُّ الْوالِدَيْنِ، ثُمَّ الْجَهادُ فى سَبيلِ الله.(1)
دوست داشتنى ترين كارها نزد خداوند نماز اول وقت، سپس نيكى به پدر و مادر و سپس جهاد در راه خداست.

 

2- سبک شمردن نماز

امام باقر علیه السلام:

لَا تَتَهَاوَنْ بِصَلَاتِكَ فَإِنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله قَالَ عِنْدَ مَوْتِهِ لَيْسَ مِنِّي مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِه‏... .(2)
نماز خود را سبک نشمار، همانا پیامبر اکرم صلى الله عليه وآله هنگام رحلتش فرمود: کسی که نماز را سبک بشمارد از من نیست.

انسان هيچ كارى بهتر از نماز، اصلاح ميان مردم و خوش اخلاقى نكرده است.
پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:3- چهار خیر امت پیامبر

لا تَزالُ اُمَّتى بِخَيرٍ ما تَحابّوا و اَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ اَقْرَوُا الضَّيْفَ، فَاِنْ لَمْ يَفْعَلُوا ابتُلُوا بِالسِّنينَ وَ الْجَدْبِ.(3)
امتم همواره در خير و خوبى اند تا وقتى كه يكديگر را دوست بدارند، نماز برپا دارند، زكات بدهند و ميهمان را گرامى بدارند، پس اگر چنين نكنند به قحطى و خشكسالى گرفتار مى شوند.

4- بهترین ها

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
ما عَمِلَ ابْنُ آدَمَ شَيْئاً اَفْضَلَ مِنَ الصَّلاةِ وَ صَلاحِ ذاتِ الْبَيْنِ وَ خُلْقٍ حَسَنٍ.(4)
انسان هيچ كارى بهتر از نماز، اصلاح ميان مردم و خوش اخلاقى نكرده است.

5- نماز؛ ستون چادر

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
مَثَلُ الصَّلَاةِ مَثَلُ عَمُودِ الْفُسْطَاطِ إِذَا ثَبَتَ الْعَمُودُ نَفَعَتِ الْأَطْنَابُ وَ الْأَوْتَادُ وَ الْغِشَاءُ وَ إِذَا انْكَسَرَ الْعَمُودُ لَمْ يَنْفَعْ طُنُبٌ وَ لَا وَتِدٌ وَ لَا غِشَاءٌ.(5)
مثل نماز، مثل ستون چادر است؛ اگر ستون محکم و برقرار باشد، طناب ها و میخ ها و پرده ها مفید خواهند بود؛ ولی اگر ستون چادر بشکند، دیگر طناب ها و میخ ها سودی ندارند.

6- فضیلت نماز جماعت

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:

صَلاةُ الْجَماعَةِ اَفْضَلُ مِنْ صَلاةِ الْفَرْدِ بِخَمْسٍ وَ عِشْريْنَ دَرَجَةً.(6)
فضيلت نماز جماعت بيست و پنج برابر نماز فُرادا است.

7- فضیلت نماز اول وقت

امام صادق عليه السلام:
إِنَّ فَضْلَ الْوَقْتِ الْأَوَّلِ عَلَى الْآخِرِ كَفَضْلِ الْآخِرَةِ عَلَى الدُّنْيَا.(7)
برتری نماز اول وقت نسبت به آخر وقت، مانند برتری آخرت است نسبت به دنیا.

نمازگزار هنگام نماز با پروردگار بلند مرتبه اش مناجات مى كند، پس بايد بداند چه مى گويد.
پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:8- نماز شب

الرَّكْعَتانِ فى جَوْفِ اللَّيْلِ اَحَبُّ اِلَى الله مِنَ الدُّنْيا وَ ما فيها.(8)
دو ركعت نماز در دل شب، نزد خدا از دنيا و آنچه در آن است، محبوب تر است.

9- نماز؛ کفاره گناهان

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
اَلصّلَواتُ الْخَمْسُ وَ الْجُمُعَةُ اِلَى الجُمُعَةِ كَفّاراتٌ لِما بَيْنَهُنَّ ما لَمْ تَغْشَ الكَبائِرُ.(9)
نمازهاى پنجگانه و نماز جمعه تا نماز جمعه بعد، كفاره گناهان ميان آنهاست، تا وقتى كه گناهان كبيره اى در ميان نيايد.

10- نماز؛ مناجات با پروردگار

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
اَيُّهَا النَّاسُ، اِنَّ الْمُصَلّى اِذا صَلّى فَاِنَّهُ يُناجى رَبَّهُ تَبارَكَ وَ تَعالى، فَلْيَعْلَمْ بِما يُناجيهِ.(10)
اى مردم! نمازگزار هنگام نماز با پروردگار بلند مرتبه اش مناجات مى كند، پس بايد بداند چه مى گويد.

11- اهمیت  نماز با مسواک

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
رَكْعَتَيْنِ بِسِواكٍ اَحَبُّ اِلَى الله عَزَّوَجَلَّ مِنْ سَبْعينَ رَكْعَةً بِغَيْرِ سِواكٍ.(11)
دو ركعت نماز با مسواك، نزد خداوند عزوجل محبوب تر از هفتاد ركعت نماز بدون مسواك است.

12- نماز دژ محکم خدا

امام على عليه السلام:
اَلصّلاةُ حِصْنُ الرَّحْمنِ وَ مَدْحَرَةُ الشَّيطانِ.(12)
نماز، دژ محكم خداوند مهربان و وسيله راندن شيطان است.

13- رحمت الهی بر نمازگزار

امام على عليه السلام:
لَوْ يَعْلَمُ الْمُصَلّى ما يَغْشاهُ مِنَ الرَّحْمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ.(13)
اگر نمازگزار مى دانست تا چه حد مشمول رحمت الهى است، هرگز سر خود را از سجده بر نمى داشت.

14- دقت نمازگزار در حلال و حرام

امام على عليه السلام:
اُنْظُرْ فيما تُصَلّى وَ عَلى ما تُصَلّى، اِنْ لَمْ يَكُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حِلِّهِ فَلا قَبولَ.(14)
بنگريد در چه [لباسى] و بر چه [چيزى] نماز مى گزارى، كه اگر از راه صحيح و حلالش نباشد، قبول نخواهد شد

15- یاد خدا از نمازگزاران

امام باقر عليه السلام:
ذِكْرُ الله لِاَهْلِ الصَّلاةِ اَكْبَرُ مِنْ ذِكْرِهِمْ ايّاهُ؛ اَلا تَرى اَنَّهُ يَقولُ: اُذْكُرونى اَذْكُرْكُمْ.(15)
ياد خدا از نمازگزاران، بالاتر از ياد آنان از خداوند است، مگر نمى بينى كه خداوند مى فرمايد: “مرا ياد كنيد تا شما را ياد كنم”؟

16- عطر زدن در نماز

امام صادق عليه السلام:
صَلاةُ مُتَطَيِّبٍ اَفْضَلُ مِنْ سَبعينَ صَلاةً بِغَيْرِ طيبٍ.(16)
يك نماز با بوى خوش (عطر) بهتر از هفتاد نماز بدون بوى خوش است.

17- آثار و برکات نماز شب

امام صادق عليه السلام:
صَلاةُ اللَّيْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَيِّبُ الرِّيحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِى الدَّيْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ.(17)
نماز شب، انسان را خوش سيما، خوش اخلاق و خوشبو مى كند و روزى را زياد، بدهى را پرداخت مى نمايد، غم و اندوه را از بين مى برد و چشم را نورانى مى كند.

18- یک نماز مقبول

امام صادق عليه السلام:
مَنْ قَبِلَ اللهُ مِنْهُ صَلاةً واحِدَةً لَمْ يُعَذِّبْهُ وَ مَنْ قَبِلَ مِنْهُ حَسَنَةً لَمْ يُعَذِّبْهُ.(18)
خداوند از هر كس يك نماز و يا يك كار نيك قبول كند، عذابش نمى نمايد.

اولین چیزی که بنده در قیامت از آن سوال می شود نماز است، پس اگر قبول شود اعمال دیگرش نیز قبول می شود.
امام صادق عليه السلام:19- محبوب ترین بنده نزد خدا

اَحَبُّ الْعِبادِ اِلَى الله عَزَّوَجَلَّ رَجُلٌ صَدوقٌ فى حَديثِهِ مُحافِظٌ عَلى صَلاتِهِ.(19)
محبوب ترين بنده نزد خداى عزوجل كسى است كه راستگو و مراقب نمازش باشد.

20- نماز اولین سوال قیامت

امام باقر عليه السلام:
... انّ أَوَّلَ مَا يُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ الصَّلَاةُ، فَإِن قُبِلَتْ قُبِلَ مِا سِواها... .(20)
اولین چیزی که بنده در قیامت از آن سوال می شود نماز است، پس اگر قبول شود اعمال دیگرش نیز قبول می شود.

21-اهمیت سجده شکر بعد از نماز

امام صادق عليه السلام:
سَجْدَةُ الشُّكْرِ واجِبَةٌ عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ تُتِمُّ بِها صَلاتَكَ وَ تُرْضى بِها رَبَّكَ وَ تُعْجِبُ الْمَلائِكَةَ مِنْكَ.(21)
سجده شكر بر هر مسلمانى واجب است، چرا که با آن نمازت را كامل مى كنى، پروردگارت را خشنود مى سازى و فرشتگان را از خود به شگفتى مى آورى.

22- برتری نماز عالم بر جاهل

امام على عليه السلام:
رَكْعَتانِ مِنْ عالِمٍ خَيْرٌ مِنْ سَبْعينَ رَكْعَةً مِنْ جَاهِلٍ.(22)
دو ركعت نماز شخص عالم، بهتر از هفتاد ركعت نماز نادان است.

23- محل نمازتان را خلوت کنید

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
لَيْسَ يَنْبَغى اَنْ يَكونَ فِى الْبَيْتِ شَىْءٌ يَشْغَلُ المُصَلِّىَ.(23)
شايسته نيست در اطاق چيزى باشد، كه نمازگزار را مشغول سازد.

24- چرا نماز بخوانیم؟

امام رضا عليه السلام:
اِنَّما جُعِلَتِ الْجَماعَةُ لِئَلّا يَكونَ الاِْخْلاصُ وَ التَّوْحيدُ وَ الْاِسْلامُ وَ الْعِبادَةُ لِله اِلّا ظاهِراً مَكْشوفاً مَشْهوراً.(24)
علت تشريع نماز جماعت آن است كه اخلاص، يكتاپرستى، تسليم حق بودن و بندگى براى خداوند، آشكار و بى پرده و نمايان باشد.

هنگامى كه به نماز ايستادى بدان كه در پيشگاه خداوند هستى و اگر تو او را نمى بينى، او تو را مى بيند. پس به نمازت توجه كن.
امام على عليه السلام:25- نماز گزار در پیشگاه خداست

لا يَقُومَنَّ اَحَدُكُمْ فِى الصَّلاةِ مُتَكاسِلاً وَ لا ناعِساً وَ لا يُفَكِّرَنَّ فى نَفْسِهِ فَاِنَّهُ بَينَ يَدَىْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ اِنَّما لِلْعَبْدِ مِنْ صَلاتِهِ ما اَقْبَلَ عَلَيْهِ مِنْها بِقَلْبِهِ.(25)
هيچ كس از شما كسل و خواب آلود به نماز نايستد و به خود نينديشد؛ زيرا كه نمازگزار در پيشگاه پروردگار خويش است. و براى بنده از نمازش تنها آنچه با دلش به آن توجه داشته، مى ماند.

26- خدا تو را در نمازت می بیند

امام صادق عليه السلام:
اِذا قُمْتَ فِى الصَّلاةِ فَاعْلَمْ اَنَّكَ بَيْنَ يَدَىِ الله، فَاِنْ كُنْتَ لا تَراهُ فَاعْلَم اَنَّهُ يَراكَ فَأَقْبِلْ قِبَلَ صَلاتِكَ.(26)
هنگامى كه به نماز ايستادى بدان كه در پيشگاه خداوند هستى و اگر او را نمى بينى، او تو را مى بيند. پس به نمازت توجه كن.

27- معیار قبولی نماز

امام صادق عليه السلام:
مَنْ اَحَبَّ اَنْ يَعْلَمَ اَقُبِلَتْ صَلاتُهُ اَمْ لَمْ تُقْبَلْ، فَلْيَنْظُرْ هَلْ مَنَعَتْهُ صَلاتُهُ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ؟ فَبِقَدْرِ ما مَنَعَتْهُ قُبِلَتْ مِنْهُ.(27)
كسى كه دوست دارد بداند نمازش قبول شده يا نه؟ بايد ببيند آيا نمازش او را از زشتى ها و ناپاكى ها دور كرده است يا خير؟ به همان اندازه كه دور كرده، قبول شده است.

28- نماز؛ پاک کننده نماز گزار

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
لَو كانَ عَلى بابِ دارِ اَحَدِكُمْ نَهْرٌ فَاغْتَسَلَ فى كُلِّ يَوْمٍ مِنْهُ خَمْسَ مَرّاتٍ أكانَ يَبْقى فى جَسَدِهِ مِنَ الدَّرَنِ شَىْءٌ؟ قُلنا: لا. قالَ: فَاِنَّ مَثَلَ الصَّلاةِ كَمَثَلِ النَّهْرِ الْجارى، كُلَّما صُلِّىَ صَلاةٌ كَفَّرَتْ ما بَينَهُما مِنَ الذُّنوبِ.(28)
اگر بر درِ خانه يكى از شما جويى بود و هر روز پنج بار خود را در آن مى شست، آيا در بدن وى چركى باقى مى ماند؟ گفتيم: نه. فرمودند: پس براستى نماز، مانند همان جوى روان است كه هرگاه به جا آورده شود، گناهان ميان دو نماز را پاك مى كند.

29- نماز انسان با تقوا

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
رَكْعَتانِ مِنْ رَجُلٍ وَرِعٍ اَفْضَلُ مِنْ اَلْفِ رَكْعَةٍ مِنْ مُخَلِّطٍ.(29)
دو ركعت نماز انسان با تقوا، بهتر از هزار ركعت نماز لاابالى است.

30- نماز؛ معیار راستی مدعیان حق

امام صادق عليه السلام:
يُعْرَفُ مَنْ يَصِفُ الحَقَّ بِثَلاثِ خِصالٍ: يُنْظَرُ اِلى اَصْحابِهِ مَنْ هُمْ؟ وَ اِلى صَلاتِهِ كَيْفَ هىَ؟ وَ فى اَىِّ وَقْتٍ يُصَلّيها.(30)
كسى كه از حق دَم مى زند با سه ويژگى شناخته مى شود: به دوستانش نگاه می شود كه چه كسانى هستند؟ نمازش چگونه است؟ و در چه وقت آن را مى خواند؟

31- اثر غیبت بر نماز

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
مَنِ اغْتابَ مُسْلِماً اَو مُسْلِمَةً لَمْ يَقْبَلِ اللهُ تَعالى صَلاتَهُ وَ لا صيامَهُ اَرْبَعينَ يَوْماً وَ لَيْلَةً اِلّا اَنْ يَغْفِرَ لَهُ صاحِبُهُ.(31)
خداوند متعال تا چهل شبانه روز نماز و روزه غيبت كننده مرد و زن مسلمان را نمى پذيرد، مگر اين كه غيبت شونده او را ببخشد.

32- دنیا تو را از نماز باز ندارد!

امام على عليه السلام:
لَيْسَ عَمَلٌ اَحَبَّ اِلَى الله عَزَّوَجَلَّ مِنَ الصَّلاةِ، فَلا يَشْغَلَنَّكُمْ عَنْ اَوقاتِها شَىْءٌ مِنْ اُمورِ الدُّنيا.(32)
هيچ عملى نزد خداوند، محبوب تر از نماز نيست، پس هيچ كار دنيايى شما را در وقت نماز به خود مشغول ندارد.

33- چرا حضرت ابراهیم (ع) خلیل الله شد؟

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
مَا اتَّخَذَ اللهُ اِبْراهيمَ خَليلاً اِلّا لِاِطْعامِهِ الطَّعامَ وَ صَلاتِهِ بِاللَّيْلِ وَ النَّاسُ نيامٌ.(33)
خداوند متعال، حضرت ابراهيم را جز به خاطر غذا دادن (به مردم) و نماز شب خواندنش هنگامى كه مردم در خواب بودند، خليل و دوست خود انتخاب نكرد.

34- ترک عمدی نماز کفر است

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
مَنْ تَرَكَ الصَّلاةَ مُتَعَمِّداً فَقَدْ كَفَرَ جِهاراً.(34)
هر كس نماز را عمداً ترك كند، آشكارا كفر ورزيده است.

35- نماز؛ آخرین سفارش پیامبران

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
أَحَبُّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللهِ عَزَّوَجَلَّ الصَّلَاةُ وَ هِيَ آخِرُ وَصَايَا الْأَنْبِيَاء... .(35)
دوست داشتنی ترین اعمال نزد خدواند عزّوجلّ نماز است و آن آخرین سفارش انبیای الهی است.

هرگاه بنده اى به نماز بايستد و آن را سبك به جا آورد، خداوند به فرشتگانش مى گويد: به بنده ام نمى نگريد؟ گويا برآوردن حاجت هايش را به دست كسى جز من مى داند؟ آيا او نمى داند تأمين نيازهايش به دست من است؟
امام رضا علیه السلام:36- نماز موجب قرب به خدا

الصَّلَاةُ قُرْبَانُ كُلِّ تَقِيٍّ.(36)
نماز موجب عروج و تقرب هر انسان پرهیزکاری به خداست.

37- اثر نماز حقیقی

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
مَنْ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ يَعْلَمُ مَا يَقُولُ فِيهِمَا انْصَرَفَ وَ لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللهِ ذَنْبٌ.(37)
کسی که دو رکعت نماز بخواند و بداند که در آن چه می گوید، پس از نماز گناهی برای او باقی نمی ماند.

38- نماز کلید بهشت

پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله:
اَلدُّعاءُ مِفْتاحُ الرَّحْمَةِ، وَ الْوُضوءُ مِفْتاحُ الصَّلاةِ، وَ الصَّلاةُ مِفْتاحُ الْجَنَّةِ.(38)
دعا كليد رحمت، وضو كليد نماز و نماز كليد بهشت است.

39- فضیلت تسبیحات حضرت زهرا (س)

امام صادق عليه السلام:
تَسْبيحُ فاطِمَةَعليها السلام فى كُلِّ يَوْمٍ فى دُبُرِ كُلِّ صَلاةٍ اَحَبُّ اِلَىَّ مِنْ صَلاةِ اَلْفِ رَكْعَةٍ فى كُلِّ يَوْمٍ.(39)
تسبيحات فاطمه زهراعليها السلام در هر روز پس از هر نماز، نزد من محبوب تر از هزار ركعت نماز در هر روز است.

40- سخن خدا در مورد نماز گزار غافل

امام صادق عليه السلام:
اِذا قامَ الْعَبْدُ فِى الصَّلاةِ فخَفّفَ صَلاتَهُ قالَ اللهُ تَبارَكَ وَ تَعالى لِمَلائِكَتِهِ: اَما تَرَوْنَ اِلى عَبْدى كَانَّهُ يَرى اَنَّ قَضاءَ حَوائِجِهِ بِيَدِ غَيْرى! اَما يَعْلَمُ اَنَّ قَضاءَ حَوائِجِهِ بِيَدى؟(40)
هرگاه بنده اى به نماز بايستد و آن را سبك به جا آورد، خداوند به فرشتگانش مى گويد: به بنده ام نمى نگريد؟ گويا برآوردن حاجت هايش را به دست كسى جز من مى داند؟ آيا او نمى داند تأمين نيازهايش به دست من است